Benzersiz bir iletişim ağı: Karıncaların dünyasına yolculuk
Bir sokakta, bir ormanda veya evinizin içinde yürürken fark etmeden üstüne basıp geçtiğiniz karıncaların dünyasını merak ettiniz mi? Yaşadığımız şehri hatta evi paylaştığımız kendi hallerinde yaşayan minik canlıların dünyası sıra dışı bir organizasyon ve iletişim ağı ile çevrili. Bu minik sosyal canlıların kolonileşme ve organizasyon biçimi iş birliğine dayalı bir sistemdir. Karıncaların hep topluluk halinde yaşadığını görmüşüzdür. Koloniler halinde yaşayan karıncalar hayatta kalmak için birbirlerine ihtiyaç duyar. Daha doğrusu birbirleri ile iletişim kurmaya… Peki karıncalar nasıl iletişim kurar? Bu soruyu cevaplamak için karıncaların dünyasına yolculuk ediyoruz.
En Sosyal Böcekler Karıncalar Olabilir Mi?
Dünyanın her yerinde her sokakta veya ortamda görebileceğimiz karıncalar koloniler halinde yaşayan ve sayısız yaşam alanı olan minik böceklerdir.
Çoğunlukla hiç fark etmediğimiz bu küçük dünyaya baktığımızda bizleri sıra dışı bir yaşam biçimi karşılar. Biraz daha dikkatli baktığımız bu küçük evreninin büyük bir uyum ve anlam içinde var olduğunu görürüz.
Kraliçeler, işçiler ve askerlerin bir arada yaşadığı ve her şeyin doğal bir uyum içinde sürdüğü bir dünya…
Sıklıkla gördüğümüz yiyecek taşıyan işçi karıncalar yuvayı inşa eder. Diğer canlılarda olduğu gibi kraliçe yumurtlamakla ve nesli devam ettirmekle sorumludur. Tabii ki bu dünyayı koruyan asker karıncalar da bulunur.
Hatta biraz daha yakından baktığımızda insanların çok uzak olmadığı bir kavram da vardır: düşmanlık. Karınca kolonileri arasında rekabete ve hayatta kalmaya dayalı bir düşmanlık da bulunur. Düşmanlarını tanımak için de duyularını kullanırlar.
Karıncalar Nasıl İletişim Kurar?
Karıncaların hayatta kalmasını sağlayan en önemli faktör iletişimdir. Çoğunlukla karanlık yaşayan bu canlılar iyi bir görüş alanına sahip değildir. Duyular koklama ve antenlerinden oluşur. Aslında biraz yakından bakan herkes onların nasıl iletişim kurduğuna şahit olmuştur. Karıncalara baktığımızda onların kafa tokuşturmayı anımsatan bir hareket ile ilerlediğini görürüz. Her biri birbiriyle feromonlar ve antenler yoluyla iletişim kurar.
Feromonlar koku almakla ilgili bir duyudur. Karıncalar iletişim kurmak için kimyasal bir madde olan feromon salgılar. Bu madde ile hem geçtikleri yolları işaretleyerek birbirlerine ip ucu bırakır hem de hayatlarının tehlikede olduğu durumlarda alarm anlamına gelir.
Karıncaların hep sıra halinde bir yol üzerinden ilerlediğini görürüz. Bunun nedeni bu yolların tandık bir maddeyle kaplı olmasıdır. Her biri bu feromonlar ile yollarını kaybetmeden yuvaya dönebilir.
Bu madde karıncaların önemli bir iletişin ağıdır. Diğer iletişim ağı ise antenler ile birbirine dokunmaktır. Karıncalarla ilgili en çok merak edilen konulardan biri de neden birbirleri ile kafa kafaya tokuştuğudur.
Karıncaların kafalarında yer alan minik antenler iletişim kurmaları için bir diğer yoldur. Karıncalar karşılaştığında kısa süreliğine antenlerini birbirlerine dokundurarak iletişim kurar. Bu iletişim karıncaların hangi koloniden olduğu, kim olduğu, ne görev yaptığı gibi bilgileri içerir. Aynı zamanda yiyecek bulma ve tehlike durumları hakkında birbirlerine bilgi verirler.
Peki Ya Karıncalar Yalnız Kalırsa?
Karıncalar en sosyal böcekler sınıfındadır. Bunun nedeni yaşamak için birbirlerine ihtiyaç duymalarından kaynakladır. Dünya genelinde sayısı tahmin edilemeyecek kadar fazla karınca yaşar. Sınırsız yaşam alanı çeşitliliğine sahip olan minik canlılar koloniler halinde yaşar. Bu onların hayatta kalmasının en önemli yoludur. Çünkü bu koca evrende yalnız bir karınca yaşamak için fazla küçük kalır.
Dünyada farklı türleri olan karıncalardan bazıları dönem dönem yalnız kalsa da nihayetinde hepsi bir koloniye ve yuvaya ait olma yolunu bulur. Nihayetinde insanlara örnek olacak bir iletişim ve iş birliği içinde yaşamlarını sürdürürler.
