Dijital Pazarlama Nedir? Genel Bir Bakış

İnternet teknolojisinin gelişmesi ve etkileşim alanının artması hayatımıza birçok değişiklik getirdi. Bilgiye, bilime, ürüne, hizmete ulaşmak için kullanılan geleneksel metotlardan çevrimiçi metotlara geçiş süreci başladı. Böylelikle birçok sektörde kaçınılmaz bir dönüşüm yaşandı. Bu alanlardan biri de pazarlama ve reklamcılık sektörüdür. İnternetin gelişmesiyle pazarlama faaliyetleri de dijital pazarlama adıyla bambaşka bir anlam kazandı.

DİJİTAL PAZARLAMA NEDİR?

Dijital pazarlamayı tanımlamadan önce geleneksel pazarlama yöntemlerini bilmemiz gerekir. Geleneksel pazarlama, herkesin aşina olduğu yöntemleri içerir. Bunlar gazete, kitap, dergi, broşür, reklam panoları gibi basılı yayınlar ve televizyon, radyo, telefon gibi elektronik yayınları içerir. Her ne kadar internet sınırsız bir etkileşim gücüne sahip olsa da geleneksel yöntemler günümüzde hâlâ geçerliliğini korumaktadır.

Dijital pazarlama en genel haliyle tanıtılmak istenen ürün veya hizmeti internet araçları ile tüketicilere ulaştırmaktır. Bunlar web siteleri, sosyal medya platformları, telefon uygulamaları gibi çeşitli araçlardır.

DİJİTAL PAZARLAMA TÜRLERİ NELERDİR?

Dijital pazarlama, hedef kitleye ulaşma bakımından kendi içinde birçok farklı metodu içerir.

İnternet Sitesi ile Pazarlama

Marka veya şirketin kendi web sitesi üzerinden yaptığı pazarlama faaliyetlerini içerir. Web sitesi, şirket veya markanın hakkındaki tüm kimlik bilgilerini içerir. Ziyaretçilerin olası tüm sorularını cevaplar. Bunun yanı sıra çeşitli kampanya, promosyon gibi uygulamalara yer verilerek dijital pazarlama yapılır (1).

E-Posta Pazarlaması

İnternetin hayatımıza getirdiği bir diğer iletişim biçimi de e-postalardır. Ancak e-postalar sadece iletişim kurmak için değildir. Şirketler, elektronik posta aracılığıyla müşterilere yönelik özel içerikler üretir. Bu postalar daha kişisel algılanır. Çünkü ileti herhangi bir aracı olmadan direkt müşterinin kişisel hesabına gider. Ayrıca kişilerin e-posta üzerinden geri bildirim yapma olanağı vardır (2).

Arama Motoru Optimizasyonu (Search Engine Optimization, SEO)

Arama motorları internet erişimi olan herkesin kullandığı araçlardır. İnternet üzerinden herhangi bir aramayı bu arama motorları üzerinden gerçekleştiririz. Aradığımız içerik ise belirli standartlara göre karşımıza çıkar. Genellikle kullanıcılar aranan içeriklere ilk sayfalarda sıralanan siteler üzerinden ulaşır. Bu nedenle sitelerin SEO kurallarına uygun şekilde yapılandırılması önemlidir. Belirli anahtar kelimeler, meta açıklaması, etiket kullanımı, içeriğin kolay okunması, görsel uyumu gibi birçok etken vardır. Bu etkenler ne kadar doğru kullanılmışsa sitenin ön sıralarda yer alması böylece daha çok kullanıcıya erişmesi mümkündür.

Arama Motoru Pazarlaması (Search Engine Marketing, SEM)

Bu pazarlama türü arama motoru optimizasyonu ile yakından ilgilidir. SEO tekniklerine uygun içeriklerin görünürlüğü organik biçimde yüksek olur. Ancak bazı sitelerin görünür olması için arama motorlarına belirli ücretler ödenerek sayfanın ilk sıralarda yer alması sağlanır. Her ne kadar bu şekilde siteyi ön plana çıkarmak mümkün olsa da bu durum yalnıza ücret ödenen süre ile sınırlıdır. Yani kampanya süresi bittiğinde sayfa görünürlüğü kaybolacaktır. Bu sebeple SEM yerine SEO çalışması ile sayfayı organik şekilde ön plana çıkarmak uzun vadede etkili ve başarılı olur.

Sosyal Medya Pazarlaması

Dijital pazarlama alanında en etkili yöntemlerden biri sosyal medya pazarlamasıdır. Sosyal medya günümüzde büyük kitlelere erişmek için en kestirme yollardan biridir. Her gün binlerce insan sosyal medya kullanır.  Potansiyel müşterilere erişmek için sosyal medya kullanmak birçok şirket ve markanın ilk tercihlerinden biridir. Sosyal medya platformları üzerinden belirli ilgi alanlarına göre kullanıcılara erişilebilir. Çeşitli kampanya, promosyon ve iş birliği ile birçok takipçiye ulaşmak mümkündür ve marka görünürlüğü artar. Ayrıca sosyal medya üzerinden kullanıcıların direkt yorum yapma, görüş, öneri ve şikâyet gibi çeşitli geri bildirimler yapma olanağı vardır.

 Satış Ortaklığı Pazarlaması (Affiliate Marketing)

Bu pazarlama türü “satış ortaklığı” olarak bilinir. Belirlenen bir şirket ile ürün veya hizmetin pazarlanması amacıyla işbirliği yapılır. Belirli bir takipçiye sahip bu şirketler işbirliği yapılan ürün veya hizmeti kendi yayın mecrasında tanıtır. Böylelikle her iki taraf da hem ürünlerini tanıtarak hem de komisyon kazanarak kâr elde eder (3).

İçerik Pazarlama (Content Marketing)

Bu pazarlama türü ürün/hizmet hakkında tüketicilere bilgi vermek, tanıtım yapmak için kullanılır. Müşterilerin neden bu ürünü satın alması gerektiği hakkında tüm cevaplar giderilir. Günümüzde sosyal medya fenomenleri üzerinden birçok içerik pazarlama yöntemi yapılmaktadır.

GELENEKSEL VE DİJİTAL PAZARLAMA ARASINDAKİ FARKLAR

Dijital pazarlama ve geleneksel pazarlama yöntemleri kitleye ulaşım imkânı, geri bildirim yapma, ekonomik maliyeti gibi açılardan birçok farklılıkları vardır.

Geleneksel yöntemler pazarlama amacıyla uzun yıllar kullanılmıştır. Gazete, dergi, broşür gibi basılı yayınlar her ne kadar etkili olsa da bu araçlar herkesin ulaşabildiği yöntemler değildir. Ulaşım alanı belirli bir kitle ile sınırlıdır. Pazarlama yalnızca bu kaynakları erişebilen ve okuyan insanlara ulaşır. Ancak her erişimi olan kişi aynı zamanda potansiyel bir müşteri değildir. Tanıtılan ürün/hizmet yalnızca ilgisi olan kişiye hitap eder. Bu da sınırlı bir kitle demektir. Ayrıca basılı kaynaklar yalnızca okuma yazma bilen insanlar için olması, tek yönlü olması bakımından sınırlıdır.

Diğer taraftan daha çok görsel ve işitsel özelliklerin ön planda olduğu televizyon ve radyo gibi elektronik araçlar daha fazla kitleye ulaşma imkânı sağlar. Bu araçlar günümüzde pazarlama amacıyla sıklıkla kullanılmaktadır. Özellikle görselliğin ön planda olduğu televizyon ürün tanıtmak ve ilgi çekmek açısından oldukça başarılıdır. Ancak bu araçlar ile yapılan pazarlama faaliyetleri belirli bir kitleye değil o anda mevcut kanalı, radyoyu izleyen/dinleyen kişilere ulaşır. Bu kişilerden de yalnızca ürüne ilgi duyan kişilerin dikkatini çeker. Bu bakımdan etki alanı sınırlıdır.

Dijital pazarlama yöntemleri ise günümüzde şirketlerin ve markaların vazgeçilmez bir parçasıdır. Ulaşım ve etkileşim alanı giderek artan internet sayesinde dijital mecralar ile yürütülen pazarlama faaliyetleri önemini artırmaktadır. Dijital pazarlama ile hedef kitle belirlemek ve bu kitleye uygun tanıtım yapmak oldukça kolaydır. Daha kişisel ve daha dikkat çekicidir. Kullanıcılar istedikleri gibi geri bildirim yapar, iki yönlü iletişim mümkündür.  Kullanıcı trafiğini çeşitli uygulamalar üzerinden izleme olanağı vardır.  Nelerin daha çok beğenildiği, tıklandığı, yorum aldığı kolaylıkla ölçülebilr. İnsanların arama motorlarında hangi konuları aradığını analiz etmek ve hedef kitleye uygun kampanyalar yapmak mümkündür. Bu bakımdan dijital pazarlama yöntemleri oldukça başarılıdır.

Ancak her ne kadar dijital teknolojiler birçok bakımdan avantajlı olsa da hem geleneksel hem de dijital pazarlama araçlarını birarada kullanarak başarı ihtimalini artırmak münkündür.

KAYNAKÇA

(1), (2), (3) Durmaz, Yakup (Ed.), Pazarlama İlkeleri. Ankara:Seçkin Yayıncılık, 1. Basım, 2020.