Teze Giriş: Tez Önerisi Nasıl Hazırlanır? Örneklerle Anlatım

Lisansüstü eğitimde tez dönemine başlamadan önce tez önerisi hazırlanması gerekir. Tez önerisi, öğrencilerin teziyle ilgili temel bilgileri içeren bir formdur.  Ders dönemini bitiren yüksek lisans öğrencileri tez önerisi nasıl hazırlanır? sorusunu yanıt arar. Tez önerisinin yüksek lisans eğitiminde bir yıllık ders döneminin sonunda ilgili bölüm sekreterine verilmesi gerekir. Tez önerisi formu bağlı olduğunuz enstitünün formlar sayfasında yer alır. Buradan pdf olarak indirebilirsiniz. İstenilen kısımları doldurduktan sonra ıslak imza atmanız ve danışmanınıza da imzalattırmanı gerekir.

Tez önerisi her üniversitede farklı başlıklar veya bölümlerle yer alabilir. Ancak genel olarak benzer başlıkları içerir. Eğer sizde tez önerisi nasıl hazırlanır? sorusuna yanıt arıyorsanız tez öneri formunda şu başlıkları doldurmanız gerekir:

Tez başlığı Türkçe/İngilizce

Tezinizin başlığını belirlediyseniz bu kısımda tez başlığını Türkçe ve İngilizce olarak yazabilirsiniz. Eğer tez başlığınız hakkında henüz net bir fikriniz yoksa endişelenmeyin tez başlığınızı daha sonra basit bir dilekçe ile değiştirebilirsiniz.

Özet ve Anahtar Kelimeler

Özet kısmı tezinizin konusunu genel hatlarıyla anlatacağınız bir iki paragraflık kısımdır. Bu kısımda tezinizin amacını, problemini, varsayımlarını ve yöntemini kısaca birkaç cümle ile anlatabilirsiniz.

Tez Konusuyla İlgili Genel Bilgiler

Tezin konusu, tezinizin ana hatlarıyla hangi bölümlerden oluştuğunu içeren kısımdır.

Birkaç cümle ile tez bölümleriniz hakkında bilgi verebilirsiniz. Tezin literatür kısmı ve araştırma kısmı hakkındaki bilgiler burada yer alır. Tezinizde neden bu konuyu çalıştığınız, tezin önemi, amacı ve literatüre katkıları hakkında birkaç paragraflık metin yeterli olacaktır.

Tez Önerisinin Köken Aldığı Hipotez ve Amaçlar

Tez sorusu ve varsayımları bu kısımda yazılabilir.  Neden bu konuyu çalıştığınız, tezinizde neyi amaçladığınız ve neyi açığa çıkarmak istediğiniz soruları yanıtlamalıdır.

Tez Önerisinin Kapsamı

Tezinizin araştırma evreni ve örneklemini burada yazabilirsiniz. Örneğin bu çalışma 2024 yılında x üniversitesi öğrencilerinin televizyon dizilerine bakışını ölçmeyi amaçladı. Bu sebeple çalışma 2024 yılı x üniversitesi y fakültesi öğrencileri ile sınırlıdır şeklinde açıklanabilir.

Tez Sonunda Varılması Öngörülen Son Noktalar

Tezinizde neden bu konuyu seçtiğiniz, konunun önemi gibi sorular burada yanıtlanır. Örneğin literatürden eksik gördüğünüz ya da güncelliğini kaybetmiş bir çalışmayı yapmak istediniz. Bu çalışma sonucunda literatürde eksik kalan bir kısma ışık tutmuş olacak ve yeni yapılacak çalışmalara referans olabileceksiniz. Tez sonunda varılması gereken noktalar, tezin amacının ve problemlerinin belirlenen yöntem ile sınanmasını içerir. Tez sonunda araştırma sorularını ve hipotezlerini test etmiş ve varsayımlarınızı sınamış olacaksınız.

Araştırma Planı ve Yöntemler

Araştırmanızda seçilen evren ve örneklem dahilinde hangi analiz yöntemini kullanacağınız bu kısımda yazılır. Örneğin x üniversitesi öğrencilerinin internet dizlerine bakışı için anket yöntemi kullandığınızı varsayalım.  Veriler tesadüfi örneklem yani rastgele seçilmiş öğrenciler üzerinden anket yöntemi ile toplayabilirsiniz. Verilerinizi, SPSS programı kullanarak nicel yöntemlerle frekans analizi yapabilirsiniz. Tezde her çalışmanın farklı analiz yöntemi olabilir. Hangi yöntemi kullanacağınızı danışmanınız ile belirlemek daha sağlıklı olacaktır. Ancak tez önerisinde yazdığınız yöntemi illaki kullanmak zorunda değilsiniz. Yani tez önerisinde yazdığınız tüm bilgilerin birebir yapmak zorunda değilsiniz.

Verilerin Değerlendirilmesi

Bu kısım kendi tez konunuza göre farklılık gösterir. Yukarıda bahsettiğimiz gibi verileri nasıl toplayıp analiz edeceğiniz ve değerlendirdiğiniz bu kısımda yazılır.

Kaynaklar

Tez önerisi hazırlarken kafa karıştıran kısımlardan biri de kaynak kısmıdır. Öğrenciler henüz tezlerini yazmaya başlamadığı için ellerinde kaynakça kısmı yoktur. Dolayısıyla bu kısımda ne yazacaklarını bilmezler. Bunun için kendi konunuza benzer bir tez bulup bu tezden başlıca kaynakları seçip okulunuzun kaynakça belirtme sistemine göre kopyalayıp alabilirsiniz. Burada yazdığınız kaynaklar illaki tezinizde olmalı diye bir kural yoktur. Anca siz yine de tez konunuza benzer bir tez ya da makale bulup 10 tane kaynakça yazarsanız yeterli olacaktır. Kendi konunuza benzer tezler YÖKTEZ üzerinden anahtar kelimeler ile aratıp bulabilirisiniz. Her konunun başlıca eserleri vardır. Henüz hangi kaynakları kullanacağınız bilmeseniz de muhtemelen siz de bu temel kaynaklardan bazılarını kullanırsınız. Bu nedenle bu tür kitap, yayın ve makaleleri tez önerinize ekleyebilirsiniz.

Tezin Yapılabilmesi İçin Gerekli Olanaklar (destek alınan kaynaklar, laboratuvar veya diğer olanaklar)

Tezinizde yararlandığınız kaynaklar ve laboratuvar araçları bu kısımda yer alır. Sosyal bilimlerle genellikle nitel çalışmalar yapıldığı için ‘bu tez çalışmasının kuramsal kısmında kitap, makale ve diğer yayınlar üzerinden literatür taraması yapılmıştır. Araştırma kısmında ise x yöntemi kullanılmıştır’ diyebilirsiniz. Eğer fen ve sağlık bilimlerindeyseniz tezinizde yararlanmanız gereken laboratuvar veya diğer koşulları yazabilirsiniz.

Tezin Gerçekleştirilmesi ile Mevcut Bilimsel Birikime ve Üretime Sağlanacak Katkılar ve Yararlar

Bu kısımda tezinizin öneminden ve amacından yola çıkarak varmak istediğiniz sonuçları yazabilirsiniz. Neden bu konuyu seçtiğiniz, literatüre nasıl bir katkı sağlayacak, ileride yapılacak çalışmalara ne tür katkılarda bulunacak bu kısımda yazılır.

Yüksek lisans öğrencileri ders dönemini bitirdiğinde tez önerisi nasıl hazırlanır? sorusunu araştırır. Tez süreci öğrenciler için kafa karıştırıcı bir süreçtir. Özellikle henüz tez konusuna karar veremeyen öğrenciler tez önerisi nasıl hazırlanır sürecinde zorlanabiliyor. Tez önerisi formu, enstitülere tezinizin genel bilgilerini iletme şeklidir. Ancak tez önerisinde yazdığınız konu ve başlığı yapmak zorunda değilsiniz. Bunu değiştirmek için enstitülerin formlar sayfasında tez konusu veya tez başlığı değiştirme dilekçeleri yer alır. Bu formlar aracılığıyla tez önerisinde verdiğiniz bilgileri değiştirebilirsiniz.