Küresel Bir Köyde Miyiz?
Küresel bir köyde miyiz? Sorusu biraz kafa karıştırıcı olabilir. O halde soruya farklı açıdan bakalım ve köy kavramına odaklanalım. Bildiğimiz gibi köyler (günümüzde her ne kadar nüfus oranı artsa da) büyük ölçüde herkesin birbirini tanıdığı, belli bir bölge sınırları içinde olan küçük yerleşim birimleridir. Bu sınırlar içinde yaşayan bölge halkı birbiri ile sürekli iletişim ve alışveriş halindedir.
Köy sınırları içinde meydana gelen herhangi bir durumda kısa sürede herkes olan bitenden haberdar olabilir. Haberler hem iletişim yoluyla kişiden kişiye ulaşır. Hem de bölgedeki küçük çaplı iletişim araçlarıyla yayılarak herkese ulaşabilir.
Ancak iletişim teknolojilerinin özellikle de internetin gelişmesiyle yalnızca küçük yerleşim bilimlerine mahsus olan bu durumlar tüm kıtalara yayılmıştır. İletişim teknolojilerinin yaygınlık kazanmasıyla insanlar dünyanın herhangi bir yerinden istedikleri bir konu hakkında çok kısa sürede sayısız enformasyona ulaşabilme olanağına sahip olmuştur. Şimdi küresel bir köyde miyiz? Sorusuna tekrar dönersek buna evet cevabı verebiliriz. Tıpkı Marshall Mcluhan’ın dediği gibi..
HERBERT MARSHALL MCLUHAN KİMDİR?
1911’de Kanada’da dünyaya gelen iletişim bilimci McLuhan şiire ve hitabet sanatına ilgi duyarak büyüdü. Çok yönlü bir akademik hayata sahip olan McLuhan önce mühendislik eğitimi aldı. Ardından yön değiştirerek İngilizce, felsefe ve edebiyat alanlarında eğitimine devam etti.
McLuhan’ın iletişim alanında çalışmaları Edmund Carpenter ile birlikte çıkardığı “explorations” adlı gazete ile başlamıştır. Bu gazetenin yayın hayatının bitmesi ile iletişim çalışmalarını yürüteceği Kültür ve Teknoloji Merkezi’ni açmıştır. McLuhan’ın çalışmaları yalnızca akademik mecrada değil birçok alanda yankı bulmuştur. Televizyon programlarına, dizilere hatta şov programlarına davet edilmiştir. McLuhan tüm yaşamı boyunca 13 kitap, 60 makale ve 75 bin mektup yazmıştır. Bunlar arasındaki en önemli kuramlarından biri de “Küresel köy” kuramıdır (1)
KÜRESEL KÖY NEDİR?
Küresel köy, Marshall McLuhan tarafından ortaya atılan bir kavramdır. McLuhan, “Global Köy” tezinde iletişim teknolojilerinin dünyayı benzer duyguların ve fikirlerin paylaşıldığı küçük bir köy haline getirdiğini savunmaktadır (1)
Bu kavramın temelinde kitle iletişim araçları ile dünyanın küresel bir köye dönüşeceği tezi yer almaktadır. Ona göre artık global bir köyde yaşamaktayız. Zaman, mekân gibi kavramlar anlamlarını yitirmektedir. Dünyanın bir ucunda yaşayan bir insan diğer kıtalarda yaşayan insanlar ve yaşanan olaylar hakkında istediği bilgiye saniyeler içinde ulaşabilmektedir. Tıpkı küçük bir köyde olduğu gibi herkes, her şeyden haberdar olmakta, aynı bilgileri edinmekte, aynı şeyleri düşünmekte, aynı filmleri, dizileri ve haberleri izlemekte, aynı gıdaları tüketmekte, aynı marka ürünleri kullanmaktadır.
KÜRESEL KÖYDE YAŞAMAK NASILDIR?
Küresel köy kuramının temel tezi: herkesin her şeyden haberdar olduğu ve benzer duygu, düşünce ve fikirleri taşıdığıdır. Global köyde yaşamanın hem artıları hem de eksileri olduğunu söyleyebiliriz.
Bu köyde bir zamanlar yalnızca belli bir sınıfa ait olan bilgi, bilim, sanat, sinema gibi unsurlara artık herkes ulaşabilir olmuştur. İnsanlar hiç gitmedikleri veya gidemeyecekleri mekanları televizyon veya internet aracılığı ile keşfedebilmektedir. Eğitim almak, enformasyon kaynaklarına ulaşmak kolaylaşmıştır. Sosyal medya ile birlikte iletişim kurmak farklı bir boyut kazanmıştır.
Ancak diğer tarafta herkesin ortak beğeni, düşünceleri ve tüketim tercihlerinin oluştuğu popüler kültür giderek tüm dünyayı sarmakta ve yerel kültür yok olma tehlikesiyle karşı karşıya kalmaktadır. Küresel köyde yaşamanın birçok avantajı ve dezavantajı bulunur. Bu nedenle küresel köyde yaşamak nasıldır sorusu bir tartışma konusudur.
